Không nơi nào khác mà chính là vùng cao nguyên Gia Lai lại gắn liền với truyền thuyết ghê rợn ma lai rút ruột. Theo người Bana, Jarai thì ma lai là một thứ ma không có hình thù cố định, chuyên bay đi để ăn nội tạng của người hay súc vật. Những câu chuyện khủng khiếp được  rỉ rả truyền tai nhau nghe mà rợn cả tóc gáy. Ma lai ở Gia Lai có thật hay không thì xin thưa là tui mù tịt nhưng chắc chắn một điều ai muốn lai rai thì phải đến Gia Lai.

Đầu tiên phải bàn đến món vịt cỏ nướng đặc sắc nơi đây. Thịt vịt thật săn chắc không hề bị hôi mùi vịt. Lớp da liền sát với lớp thịt chẳng dư thừa một tí mỡ nào. Nói thiệt là tui chưa bao giờ thích ăn thịt vịt dù bất kỳ hình thức nào: cháo vịt, vịt kho gừng, vịt quay, bánh xèo thịt vịt…chỉ vì cái mùi vịt khó ngửi ấy.  Thậm chí ngay cả vịt quay Bắc Kinh nổi tiếng giòn thơm cũng còn hôi mùi vịt và mỡ thì tươm ra bóng loáng. Nhưng tui phải cúi đầu ngã mũ trước món vịt này. Gia vị nêm nếm thấm đều vào từng thớ thịt vừa ăn hết biết. Họ rắc thêm một ít mè rang lên đĩa làm thịt vịt nhìn hấp dẫn và thơm ngon hơn.

Kế tiếp nên kể đến món thịt rừng dành cho các anh thích nâng cốc, nâng ly.  Sơ sơ có thể liệt kê một số món như là lẩu nhím nhúng lá tí tô, dúi hấp lá mơ, dúi nấu mẻ, heo rừng nướng…Tình hình là tui ớn ăn mấy con này lắm nên cắn răng ăn thử một đũa cho biết với thiên hạ nhưng miễn bình luận khen chê. Ngoài ra có một món đáng lưu tâm là món rau rừng chấm mắm cua đồng. Nước chấm ăn lạ miệng, thơm mùi cua chấm với rau rất ngon miệng. Gì thì gì nhưng nước chấm chính là cái rốn của vũ trụ đấy. Đừng có mà khinh thường.

(Lẩu nhím nhúng lá tí tô kết hợp với giá, xã, ớt chuộng, đậu hũ trắng)

(Dúi hấp lá mơ ăn cùng mắm tôm)

(Dúi nấu mẻ có với đậu hũ chiên, nấm mèo, ớt chuông, bắp non ăn cùng với mì căng, tí tô, lá lốt và bánh mì)

(Heo rừng nướng kim chi)

(Rau rừng chấm mắm cua đồng)

Giang hồ đồn đại, Gia Lai nổi tiếng với món phở khô nên tranh thủ tờ mờ sáng tui lặn lội ra chợ kiếm ăn. Ái dà, cũng tàm tạm thôi hà! Gọi là phở nhưng thật ra theo tui thì không đúng lắm. Thịt bằm cũng là thịt heo, nấu nước lèo cũng  bằng xương heo, chỉ được vài lát thịt bò trên mặt cho có vẻ là phở. Chủ quán bảo họ không nấu nước với xương bò vì sợ hôi mùi bò (Ặc ặc…). Sợ cũng phải vì họ không nêm nếm phở bằng các gia vị đặc trưng của món này như ngũ vị hương, thảo quả, quế, đại hồi, tiểu hồi…nên không thể át đi mùi bò. Điều làm tui ngạc nhiên là nước sốt thì  làm từ  tương đậu đen. Quá đơn giản so với những gì tui trông đợi.

Không những Gia Lai hấp dẫn bởi các món ăn đặc trưng của vùng cao nguyên mà thức uống nơi đây cũng đáng gờm không kém. Thử thưởng thức trà cung đình trứ danh với tập hợp các vị thuốc rất tốt cho sức khoẻ như câu kỷ tử, đại táo, hoài sơn, nhãn nhục, vối nụ…nhâm nhi cùng với bánh đậu xanh nhân dừa thật là một khám phá mới mẻ. Tưởng trà cung đình chỉ có ở Huế nào ngờ cung đình cũng dời kinh lên tận Gia Lai. Không phải ai cũng yêu thích loại trà này vì vị của nó khá là khó uống. Nhưng tối uống một ly thì sáng ngủ dậy thấy da mặt mình mượt mà hẳn ra. Thế mới thích chứ.

Đến nước này thì dù Gia Lai có ma lai thì tui cũng đi. Biển hồ thơ mộng bình yên cứ nhìn tui trìu mến. Thuỷ điện Yaly hùng vĩ đang vẫy gọi không ngừng. Ngồi lai rai cùng với biển hồ rừng thiêng thật là đỉnh đỉnh đỉnh.

(Biển hồ)

(Thuỷ điện Yaly)

(Chùa Minh Thành)

(Điêu khắc gỗ)