Khu du lịch Tràng An – Ninh Bình cách cố đô Hoa Lư không xa là một vùng non nước trữ tình. Các dãy núi, hồ nước và hang động tạo thành một bức tranh thủy mặc. Ôi! Giang sơn Cẩm Tú!

Mây trời, non xanh, nước biếc hòa quyện với nhau, thoắt ẩn, thoắt hiện.Tĩnh mà như động. Động mà như tĩnh. Không nơi đâu lại thấy nhiều rong riêu như ở đây. Hắn kiêu hãnh vươn mình từ dưới đáy hồ sâu tấn công vào cả đáy thuyền nghe lách tách như cảnh báo rằng đây là địa bàn của hắn. Nhưng con thuyền du khách nào có nao núng vẫn đang lướt qua những dãy núi trùng trùng điệp điệp, rẽ sóng nước lăn tăn, lả lơi cùng rong riêu. Và tôi… như đang lướt cùng vẻ đẹp ấy.

Nơi đây có rất nhiều hồ đầm nước được nối thông bởi các hang động. Đối lập với vẻ đẹp đê mê của sông núi hữu tình bên ngoài thì bên trong hang động lại mang  một sự cám dỗ  bí ẩn, kích thích khám phá. Mỗi khi vào hang động lại có cảm giác lạ thường, tựa như đang tham gia vào cuộc phiêu lưu kì thú. Cứ tưởng tượng thuyền sẽ bị kẹt ở trong hang không thể ra được vì hang vừa tối, vừa thấp hoặc giả nơi đây là hang của cá sấu khổng lồ và rất  nhiều mối đe dọa  khác trong bóng tối đang rình rập con mồi. Tôi luôn ngồi ở trong tư thế ngồi mà cúi mộp đầu xuống thuyền, không thể ngẩng đầu cao vì chỉ cần sơ xẩy một chút là đầu có thể đổ máu vì va phải các nhũ đá nhấp nhô, sắt nhọn trong hang. Mỗi hang mỗi vẻ đặc trưng với nhiều tên gọi khác nhau như hang tối, hang sáng, hang địa linh…. Có những hang thì tối thăm thẳm, lòng hang rộng hẹp, biến đổi bất ngờ. Có những hang thì gió lùa mát lạnh, lòng hang rộng thoáng.

Sau khi đã vào 3 hang động và ra 7 hang động để kết thúc cuộc hành trình du ngoạn trên hồ thì xa xa trên triền núi, trên các tảng đá chênh vênh, tôi đã gặp”chàng”. Vẫn dáng vẻ phong lưu ấy nhưng oai vệ và đậm chất “núi”. Nhìn chàng mà lòng tôi “thèm khát”…Be…be…Đã tới Ninh Bình thì dứt khoát phải thưởng thức món dê núi để biết mỹ thực dân gian là như thế nào. Ăn thịt dê ở đây thì khỏi sợ bị pha thịt bò như ở Sài Gòn. Đúng là dê 100%. Cơm cháy sốt dê là món không nên bỏ qua. Cơm cháy giòn tan chấm với sốt dê lạ miệng đúng là vị rất đặc biệt, không tìm thấy ở nơi khác. Ngoài ra, thịt dê nướng ở đây không chấm chao như ở trong Nam mà chấm với nước tương gừng nổi tiếng một vùng.

“Tái dê chấm với tương gừng

Ăn xong lại thấy phừng phừng như dê”

(Trái sung và tương gừng ăn kèm với nầm dê nướng)

(Nầm dê nướng)

(Cơm cháy sốt dê )                                                                   (Dê xào lăn)

Biết bao giờ ta có dịp quay trở lại nơi đây. Khoảnh khắc này ta xin giữ mãi cho riêng mình. Tràng An, mộng đẹp giữa đời thực!