Tôi rất thích ăn trái vải hay còn gọi là lệ chi. Một loại trái cây gắn liền với những câu chuyện thú vị. Câu chuyện nổi tiếng nhất đó là vụ án Lệ Chi Viên. Năm Nhâm Tuất 1442, vua Lê Thái Tông đi tuần ở miền Đông, duyệt quân ở thành Chí Linh, Hải Dương. Nguyễn Trãi đón vua ngự ở chùa Côn Sơn, nơi ở của Nguyễn Trãi. Ngày 4 tháng 8 (âm lịch) vua về đến Lệ Chi Viên, thuộc huyện Gia Định (nay thuộc tỉnh Bắc Ninh). Cùng đi với vua có Nguyễn Thị Lộ, một người thiếp của Nguyễn Trãi khi ấy đã vào tuổi 40 được vua Lê Thái Tông yêu quý vì sự xinh đẹp, có tài văn chương, luôn được vào hầu bên cạnh vua. Khi về đến Lệ Chi Viên, vua thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ rồi băng hà, lúc này ông mới 20 tuổi. Các quan bí mật đưa về, ngày 6 tháng 8 (âm lịch) mới đến kinh sư, nửa đêm vào đến cung mới phát tang. Triều đình đã quy cho Nguyễn Thị Lộ tội giết vua. Nguyễn Trãi và gia đình bị án tru di tam tộc và bị giết ngày 16 tháng 8 (âm lịch) năm này. Đến năm Giáp Thân (1464), vua Lê Thánh Tông đã rửa oan cho Nguyễn Trãi, truy tặng ông tước Tán Trù bá và bổ dụng người cháu còn sống sót của ông là Nguyễn Anh Vũ. Có truyền thuyết một thời cho rằng lúc cha Nguyễn Trãi (Nguyễn Phi Khanh) còn dạy học có dự định cho học trò phát hoang khu vườn, đến đêm nằm mơ thấy một người đàn bà với bầy con dại tới xin ông cho thư thả ít hôm mới dọn nhà vì con mọn, sáng ra khi học trò của ông phát cỏ vườn nhà thì đánh chết một bầy rắn, lúc đó ông mới hiểu ra ý nghĩa giấc mơ, ông than thở, cho chôn bầy rắn và cho học trò biết là loài rắn thường hay thù dai, thế nào cũng trả thù ông. Đêm đó, lúc ông đọc sách thì có con rắn bò trên xà nhà nhỏ một giọt máu thấm vào chữ “đại” (“đời”) qua ba lớp giấy ứng với việc gia tộc ông bị hại đến ba đời. Ngày sau con rắn hóa ra bà Nguyễn Thị Lộ dụ dỗ ông, hại ba đời nhà ông và biến thành rắn bò đi khi bà Nguyễn Thị Lộ bị dìm xuống sông. Nhiều người tin rằng truyền thuyết này nhằm đổ tội cho bà Nguyễn Thị Lộ, giải thích nguyên nhân tiền định về cái chết của vua Lê Thái Tông và Nguyễn Trãi, xoa dịu lòng tiếc thương Nguyễn Trãi và chán ghét nhà Lê nhỏ mọn đối với công thần. Họ cho rằng đây là thuật tuyên truyền của tầng lớp thống trị hồi đó lợi dụng lòng mê tín của nhân dân. Ngày nay truyền thuyết này bị bác bỏ và không được xác chứng.
Một câu chuyện nữa liên quan đến trái lệ chi cũng không kém phần hấp dẫn, đó là câu chuyện về Dương Qúy Phi – một người đẹp từng làm nghiêng nước nghiêng thành đời nhà Đường, Trung Hoa. Biết Dương Qúy phi rất thích ăn trái vải ( lệ chi ) mà vải ở miền Bắc không ngon bằng ở miền Nam, nên cứ đến mùa vải là Đường Minh Hoàng sai quân vào lấy . Ở Huệ Châu cách Quảng Đông khoảng 100 cây số, có thứ vải ngon mà Qúy phi rất thích đến nỗi mong ngóng từng ngày , khi thấy bụi bay theo chân chàng kỵ sĩ thì phi tử nở nụ cười khoan khoái. Việc đi lấy vải về để làm vui lòng mỹ nhân đã khiến bao người phải vất vả phi ngựa suốt ngày đêm bất kể thời tiết để cho vải khỏi hư thối và nhiều người chết vi ngã hang sa hố nên Tô Đông Pha (1037-1101) đời Tống đã làm bài thơ “ Lệ chi thán “ (Lời than về quả vải) để trách Đường Minh Hoàng :
Mười dặm một trạm, chạy tung bụi ,
Năm dặm một chòi, lính giục vội .
Ngã hang , sa hố chết chồng nhau ,
Để cho vải quý được mang tới .
… Người đẹp trong cung một tiếng cười ,
Nghìn năm máu bụi còn tung mãi .
Trái vải đã nổi tiếng bao đời nay. Không chỉ qua những câu chuyện thời xưa đầy nước mắt gắn liền với hình bóng người phụ nữ nhan sắc tuyệt đẹp đầy tai tiếng mà thực tế đó là một loại trái cây ngon với hương vị đặc trưng rất riêng. Chính vì thế Mocktail Bí ẩn Lệ Chi đã ra đời. Loại thức uống này được thiết kế với dạng 3 tầng. Tầng 1: siro hoa hồng đại diện cho một người phụ nữ xinh đẹp. Tầng 2: Vải và xoài tượng trưng cho sự ngọt ngào xen kẽ vị chua tạo sự hấp dẫn bí ẩn. Và cuối cùng là tầng 3: Soda với những bọt khí gas tròn lăn tăn như biểu thị cho những giọt nước mắt, sự căm phẫn trào dâng.
+ Vật liệu
Siro hoa hồng 30-40ml, vải 3-4 trái, xoài cát ¼-1/3 trái, soda ướp lạnh, đá viên
+ Cách pha chế
- Rót siro hoa hồng vào trong ly champaign để tạo tầng thứ 1
- Cho xoài cát cắt nhỏ và vải vào trong may xay sinh tố, xay nhanh trong vòng 10 giây. – Sau đó rót hỗn hợp này vào trong bình lắc cocktail. Cho đá viên vào và lắc trong vòng 15 giây. Sau khi lắc xong, rót nhẹ không đá vào trong ly đã chuẩn bị sẵn để tạo tầng thứ 2
- Cuối cùng, rót nhẹ soda ướp lạnh phủ lên bề mặt tạo tầng thứ 3
- Trang trí 1 trái sơ ri để ở miệng ly
Bí Ẩn Lệ Chi đã hoàn thành. Hãy cùng nhau khám phá nhé!